Venera 1 (tiếng Nga: Венера-1 có nghĩa là Sao Kim 1), còn được gọi là Venera-1VA No.2 và thỉnh thoảng ở phương Tây được gọi là Sputnik 8, là phi thuyền đầu tiên bay sát qua sao Kim, như một phần của chương trình Venera của Liên Xô[1]. Ra mắt vào tháng 2 năm 1961, nó bay qua sao Kim vào ngày 19 tháng 5 cùng năm; tuy nhiên, tiếp xúc vô tuyến với tàu thăm dò này bị mất trước khi bay tới, khiến tàu không trả lại dữ liệu về Trái Đất.